Wallet Address (Cüzdan adresi) : Kripto para alıp göndermek için kullanılan adrestir. Küçük harf büyük harf duyarlı bir dizi karakterdir. Kolay okunması için QR kod olarak da belirtilir. Gizli anahtardan bir fonksiyonla (elliptic curve multiplication) açık anahtar, açık anahtardan da yine tek yönlü bir fonksiyonla cüzdan adresi oluşturulur. Bu yol tersine izlenerek açık veya gizli anahtar elde edilemez.
Altcoin : Alternatif Coin'in kısaltması. Önemli bir kısmı Bitcoin blok zincirinde genelde de proof of work (POW) küçük değişiklikler yaparak çatallanma (forking) ile oluşturulmuştur. Örneğin litecoin daha düşük blok oluşturma hızı, daha fazla kripto para arz limiti, farklı şifreleme algoritması kullanır.
ASIC (Uygulamaya Özel Bütünleşik Devre) : “Application Specific Integrated Circuit” kısaltmasıdır. Bitcoin için SHA-256 şifreleme işlemleri için optimize edilmiştir.
Bitcoin : İş kanıtlaması (proof-of-work) blok zincirine dayalı en bilinen kripto paradır. Kripto para pazarının %50-60'sını oluşturur.
Blockchain (Blok zincir) : Bloklar halinde kaydedilen, değiştirilmezliği o blok zincire ait bir takım kuralları işleterek garantilenen, blokların işlem kayıtlardan oluştuğu dağıtık bir hesap defteridir (tüm müşterilerin hesap işlemlerinin tek bir defterde tutulduğu, sayfaları bloklara benzetilebilecek, isteyen her müşterinin bitcoin uygulamasını kurarak bir kopyasını alabileceği veya kendisi adına bir wallet servisinde tutulan bir hesapdefteri).
Block height (Blok Yüksekliği) : Blok zincirindeki toplam blok sayısı. Örneğin yükseklik(height) 0 ise bu ilk bloğu gösterir (ki buna “genesis block” denir).
Block rewards (Blok ödülü) : Blok madencilerinin sıradaki işlem grubunu bütünleme şifresini çözerek (bir önceki blokla uyumlu blok karmasını elde ederek blok oluşturduğu için) elde ettiği ödül. Blok ödülleri kripto paraya göre kripto paradan belli sayıda adet ve/veya işlem ücreti (para transferinde madenciye verilmek üzere kesilen tutar) olabilir. Bitcoinde şu an 12,5 bitcoin tutarındadır. Bitcoinde işlem ücreti yoktur ama öncelik elde etmek yani daha hızlı transfer sağlamak için ek ücret ödenirse madenciler bu işlemleri öncelikli ele alır. Örneğin işlem ücreti N Satoshi ödeyen bir kaç saatte transfer ederken ödemeyen üç gün bekleyebilir.
Consensus Process (Konsensus Süreci) : Blok zincir üzerinde doğrulama yetkisi olan düğümlerin dağıtık defterin içeriği üzerinde belirleyici sonuca varması. Bitcoinde madencilerin %51'inin hesaplamalarla onayladığı blok geçerli bloktur.
Difficulty (Zorluk): Proof-of-Work mining (İş Kanıtlaması), Blok zincirindeki blokların doğrulanma kriterinin zorluğudur. Bitcoin'de her 2016 blokta bir zorluk yeniden ayarlanır. Bu blok oluşturma süresinin 10 dakika seviyesinde tutulması içindir. Blok oluşturmakta zorlanılıyorsa otomatik olarak protokol tarafından kolaylaştırılır, çok hızlı blok üretilebiliyorsa zorlaştırılır.
Fiat Currency: Dolar, Euro gibi belirli bir ülkenin kontrolündeki para birimleridir.
Forking (Çatallanma): Blok zincirinin birden fazla yol oluşturmasıdır. Bu genelde belirli bir blok birden fazla madenci tarafından çok yakın sürelerde oluşturulursa olur. Fakat en uzun blok geçerli olacağından çoğunluğun tesadüfen seçtiği ilk daha uzun hale gelen zincir geçerli olur. Zincirin hemen geçerli olup olmayacağı belli olmayacağından ödüller de hemen ödenmez. Bloğun geçerli olduğu kesinleşene kadar beklenir. Geçici çatallanmalar dışında kriptoparanın protokolünü değiştirerek de alternatif bir zincir oluşabilir. Örneğin Bitcoin Cash gibi. Belirli bir bloktan önce bitcoin ve bitcoin cash aynı bloklara sahiptir. Fakatbir grup programcı bitcoin'in eski zinciri ile uyumlu ama sonrası için kendi kurallarını oluşturan protokolünü oluşturduktan sonra ayrı br para birimine dönüşmüştür (farklı blok büyüklükleri, zorluklar,hız vs. amacıyla yapılır). Fakat talepleri farklı olduğundan değerleri de farklılaşır.
Gas (gaz): Ethereum blok zincirinde madenicinin sizin işleminizi de işleyip bloğa dahil etmesi için gereken minimum ücret (işlem minimumum altında işlem ücreti ile yapılırsa madenci işlemeyebilir ). Gas ethereum'a özgü bir kavramdır, bitcoinde işlem ücreti işlemin kilobayt uzunluğuna göre (byte'a göre) belirlenir. Ethereum bu özelliği ile işemlerde daha esnek bir önceliklendirme yapılabilmesini de mümkün kılar. Birimi gwei'dir. Ethereum bağımsız bir birimde izlenmesinin en önemli getirisi örneğin ethereum fiyatı aşırı artarsa birimle oynayarak ücret makul hale getirilebilmesidir.
Örnek işlem işlem inceleme: https://etherscan.io/tx/0x50bb77780f70842e017b849f22e3e9adca5cab9c8983153b203cad0dc82252bf
(Ether cinsinden)İşlem Ücreti=Harcanan Gaz (Ethereum bloğunda işlem başına 21000'dir,özel bir kontrat blok zincirinde farklı olabilir) * Gaz ücreti
Linki yukarıda belirtilen işlemde;
Gas Limit: 135867 ---> Bu işlem için ödeyebileceğini belirttiğin maksimum değer (Ethereum'da kullanılmayan gaz sana işlem sounda iade edilir, diğer başka kontrat zincirinde iade edilmez.)
Gas Used By Txn: 45444 Gas --->Bu işlemde harcanan gaz (işlem kodunun içeriğine göre hesaplanıyor, kaç satır kod olduğuna göre).
Price: 0.000000004 Ether (4 Gwei)---> 40 gwei'de ilk sonraki blokta yerini alacağın kesindir, 2 gweide bir kaç dk alır.vs..
Actual Tx Cost/Fee: 0.000181776 Ether ($0.09)--->bu işlem ücretinin ether karşılığı